كارشناسي ارشد ناپيوسته رشته ميكروب شناسي مواد غذايي يكي از رشته هاي علوم پايه پزشكي است كه دانش آموختگان آن در ابعاد آموزشي، پژوهشي و خدماتي در زمينه نحوه نگهداري مواد غذايي، شناخت آلودگي و فساد مواد غذائي و عفونت هاي ايجاد شده از ميكروارگانيسم ها به فعاليت مي پردازد.

از قديم ترين ايام، بشر به دنبال علل و اسباب بيماري هائي كه از غذا دريافت مي نموده است، موجودات ذره بيني را در ميان باكتري هاي پروكايوتيك و قارچ ها و پروتوزوئرهاي يوكاريوتيك مي توان جستجو كرد و با ورود عامل بيماريزا توسط غذا به بدن انسان مبارزه بين آن و بدن انسان آغاز مي شود. بنابراين، مي توان گفت بيماري نتيجه آسيب رساني و بيماري زايي عامل بيماري زا و حالت تدافعي بدن انسان است. حالت تدافعي بدن انسان بيشتر با مكانيسم هاي ايمني هومورال و سلولار و مصونيت ايجاد شده توسط اين مكانيسم ها در ارتباط است. بيماري هاي عفوني مي توانند مكان ها و زمان هاي مختلف به صورت همه گير، تك گير يا جهان گير بروز نمايند. آن ها همچنين مي توانند در يك جمعيت به صورت آندمي در آيند. منشاء عفونت در يك منبع عفوني نهفته است، مهم ترين منابع عفوني عبارتند از بيماران، ناقلان سالم، حيوانات ولگرد و كساني كه از طريق ادرار و مدفوع بطور مداوم عوامل بيماريزا را دفع مي كنند و يا با مواد غذائي در تماس هستند. انتقال بيماري از منبع عفونت به صورت مستقيم يا غير مستقيم صورت مي گيرد. براي مثال: بيماري مي تواند به وسيله حشرات كه بر روي غذائي نشستند به افراد سالم انتقال يابد.

از زمان پاستور تا كنون تحقيقات ارزنده اي در زمينه مهندسي ژنتيك ميكروارگانيسم ها صورت گرفته است در نيمه دوم قرن بيستم و سال هاي اخير ژنتيك باكتري ها بسيار شكوفا شده است. به طوري كه ورود به اين عرصه به بسياري از سئوالات و ابهامات پاسخ داده است. اگر چه راه طولاني تري در پيش رو مي باشد و بشر امروز، مي كوشد تا نيل به يك محيط زيست ايده آل، همچنان به راه خود در زمينه ميكروب شناسي مواد غذايي نوين ادامه دهد واين اولين بار است كه رشته ميكروب شناسي مواد غذايي ارائه مي گردد.

متاسفانه اين رشته تا كنون بطور مستقل در ايران ارائه نشده است وليكن در رشته علوم و صنايع غذايي بصورت دروس ميكروب شناسي مواد غذايي تدريس مي شود. طبيعتا بسياري از دروس و مباحث طراحي شده در اين رشته تاكنون مورد توجه قرار نگرفته است.

رشته كارشناسي ارشد ميكروب شناسي مواد غذائي بر اساس استاندارد هاي قابل قبول مواد غذائي و با استفاده از تكنيك هاي رايج آزمايشگاهي در تشخيص ميكروارگانيسم هاي عفونت زا از غذا در خدمت جامعه مي باشد در تحقيقات ملي سهيم است و همچنين در آموزش نظري و عملي دانشجويان در رشته هاي مرتبط، در خدمت دانشگاه ها و موسسات آموزشي است.

بر اين باوريم كه غذاي سالم جسم و روح انسان را سالم و شاداب نگه مي دارد، و جسم و روح وقتي شاداب و سالم باشد به ارتقاء سلامت و توسعه فراگير در جامعه مي انجامد. عقايد و ارزش هاي ما عمدتأ برخواسته از قوانين و مقرراتي است كه در دين مبين اسلام مستقر است، و اسلام بر امر حفظ سلامتي و نظافت تاكيد خاص نموده است، تا حدي كه جسم ما را امانتي از سوي خداوند متعال تلقي مي نمايد. لذا آموزشي كه مبتني بر اين اصول شكل گرفته باشد مي تواند بيانگر اعتلاي اين ارزش ها در جامعه باشد و از آنجا كه علم ميكروب شناسي مواد غذايي بدنبال كشف علل و اسباب بيماري هاي عفوني مي باشد، لذا مي توان نتيجه گرفت كه آموختني هاي اين رشته در واقع بر فرآيند علمي ارزش هاي حاكم و ارتقاء سلامت جامعه به عنوان يك اصل مي باشد و اين رشته يك نقش اساسي در استقرار يك جامعه سالم را به عهده دارد.

اميد است با ايجاب رشته ميكروب شناسي مواد غذايي و اجراي برنامه آموزشي آن كه همگام با ساير رشته هاي علوم پايه پزشكي است، بتواند سبب افزايش ارتقاء مهارت هاي فردي دانش آموختگان ميكروب شناسي مواد غذايي كه در صنايع غذايي، آزمايشگاه هاي كنترل كيفيت مواد غذايي، تحقيقات در مواد غذايي، بازرسي هاي مواد غذايي، مشغول ببه كار هستند، مفيد واقع شود.

اهداف اصلي راه اندازي اين رشته عبارتند از:

1. در تدريس دروس نظري و عملي ميكروب شناسي مواد غذايي در مقاطع مختلف آموزشي همكاري نمايند.

2. در مراكز تحقيقاتي مرتبط با رشته به عنوان مجري و يا همكار پژوهشي فعاليت نمايند.

3. خدمات ميكروب شناسي مواد غذايي جهت كنترل كيفي در صنايع غذائي و همچنين جهت پيشگيري از انتقال بيماري هايي كه توسط غذا و آشاميدني ها اتفاق مي افتد، ارائه نمايند.

4. به امر بازرسي بهداشتي و ايمني مواد غذايي در سطح جامعه با انجام دادن آزمايشات لازم و تفسير نتايج آنها و شناسايي مخاطرات مواد غذايي آلوده در سطح جامعه كمك نمايند.